- BMMYK Kapsamlı Koruma Çözümleri Stratejisi Koruma Kriterleri: Şiddet eylemlerinin belirgin ve kalıcı bir şekilde azaltılması
Suriye Vatandaşlık Onuru ve Hakları Derneği (SACD) tarafından 2021’de yayınlanan Korkunun Normalleşmesi raporu, Esad kontrolündeki bölgelerdeki katılımcıların yaklaşık yüzde 50’sinin, hemen ayrılmayanlar da dahil olmak üzere kendilerini güvende hissetmediğini ortaya koymuştur. Çoğu, güvenlik yetkililerinin uyguladığı baskıya, güvensizliğe ve yaygın şiddet olaylarına işaret etmiştir. İşlenen suçlar, kendini güvende hissetmemenin nedenlerinden biri olup Suriye dışından geri dönenlerin yüzde 67’si kendini güvende hissetmemektedir. Durumu en kötü olan grup ise yüzde 94’lük bir kısmının kendilerini güvende hissetmediklerini söylediği uzlaşma bölgelerinde yaşayanlar. Bu kişiler, güvenli bölge bulunmadığını belirttiler ve aynı otoritenin güvenlik politikaları doğrultusunda uygulanan güvenlik önlemleri, güvenliğin her yerde zayıf olduğunu göstermekte.
SACD araştırmasına göre, ankete katılanların yüzde 79’u hukukun üstünlüğünün yokluğu ve güvenlik hizmetinin aşırı derecede bozulması karşısında duydukları kırgınlığı ifade etti.
SNHR (Suriye İnsan Hakları Ağı) tarafından 15 Mart 2022’de yayınlanan yıllık rapor, 14.664’ü işkenceyle olmak üzere 228.647 Suriyeli Sivilin Öldürüldüğünü, 151.462’sinin keyfi olarak gözaltına alındığını/zorla kaybedildiğini ve 14 milyon kişinin Yerinden Edildiğini belgeledi.
SNHR tarafından yayınlanan son rapor kapsamında elde edilen bilgilere göre, 2022 yılının Mart ayında Suriye’deki çatışmalara katılan taraflar ve belirli bir bölgeyi kontrolü altında tutan güçler tarafından 20’si çocuk ve üçü kadın olmak üzere 67 sivil öldürüldü. Bunlar içerisinden birisi çocuk olmak üzere yedi sivil Suriye rejim güçleri tarafından katledildi. Heyet Tahrir el-Şam (Şam Kurtuluş Heyeti) bir kadını öldürürken, İŞİD tarafından bir sivil öldürüldü. Raporda ayrıca Kürt grupların liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri tarafından 5 sivilin öldürüldüğü kaydedildi. Bahse konu rapora göre, 19’u çocuk ve ikisi kadın olmak üzere 53 sivil diğer gruplar tarafından öldürüldü.
Aynı raporun veri analizi, askeri operasyonların yıllar önce durduğu bir uzlaşma bölgesi olması beklenen Dera şehrinde Mart 2022’de belgelenen mağdurların sayısının yaklaşık %40’ı ile diğer vilayetleri geride bıraktığını ve Dera’yı yaklaşık %21 ile Deyrizor ilinin takip ettiğini göstermiştir. Halep ise yaklaşık %16 can kaybı ile üçüncü sırada yer almıştır.
Tıpkı çatışmaların azaltılması birkaç kişiyi öldürmek anlamına gelmediği gibi, şiddet eylemleri sadece top ateşi, bombardıman, muharebe gibi askeri eylemler anlamına gelmemekte olup tutuklamalar, zorla kaybettirmeler, bölgelerin tasfiye edilmesi ve diğer suçlar da Suriye rejiminin Suriye halkına yönelik yürüttüğü düşmanca eylemler arasında yer almaktadır. Suriye halkının rejimin kontrolünde olmasından ziyade, çatışmaların tamamen ve kalıcı olarak durdurulması gereklidir. 2021’de 75 kişinin ölümüne neden olan Suriye Demokratik Güçleri ve Suriye halkını hedef alan diğer askeri güçlerin yürüttüğü tasfiye ve öldürme operasyonlarına ek olarak, Suriye rejimi ve onun İranlı ve Rus müttefikleri 326 kişiyi katletmiştir. 2021 yılı içerisinde 23 kadın ve 19 çocuk dahil olmak üzere Suriye rejimi 1032 kişiyi tutuklamıştır.
SACD, ayrıca Şam kırsalı, Dera ve kuzeydoğu Suriye bölgelerindeki askeri güçler tarafından gerçekleştirilen adam kaçırma ve tutuklama gibi 520 vakayı belgeledi.
Bu istatistikler ve diğer veriler, Suriye halkına yönelik düşmanlıkların durmadığının, kesintisiz bir biçimde ve gerileme göstermeksizin amansızca devam ettiğinin bir göstergesidir.
SACD’nin araştırmasında ayrıca, çatışmaların başlangıcından bu yana katılımcılar arasında tutukluların oranının yüksek olduğu tespit edildi. Bununla birlikte, rejimin 2018’de İdlib ve Halep’e büyük çaplı askeri saldırılar başlatmasına ve daha fazla toprak kazanmasına rağmen, 2019 ve 2020’de Eylül ayına kadar 2018’e kıyasla gözle görülür bir artış olduğu için bahse konu eğilimin hala devam ettiğini doğruluyor.