Orta ve hafif silahların şehirden çıkarılmasını öngören Dera Anlaşması’ndan yaklaşık iki ay sonra, rejim tarafından arananların yanı sıra rejim güçlerine katılanların güvenliği konusunda da büyük endişeler meydana geldi.
Son zamanlarda görünen o ki uzlaşma sürecinden geçen genç erkeklere suikast politikası uygulanıyor. Bir haftadan kısa bir süre önce Ashraf Al-Fendi adlı genç bir adam evinin önünde vuruldu. Fadi, rejimle uzlaşan ve herhangi bir silahlı kuvvete bağlı olmayan eski bir Özgür Suriye Ordusu üyesiydi.
Aynı gün, Singer lakaplı Ahmed Ibrahim Al-Zoubi, Musayfirah’ta kimliği belirsiz kişiler tarafından hedef alınarak öldürüldü. Zoubi, rejim Dera’nın kontrolünü ele geçirmeden önce Heyet Tahrir el Şam’ın üyesiydi. O dönemde adam kaçırma eylemlerinde bulunan örgütlere liderlik etmekle suçlandı ve rejim tarafından tutuklandı. Daha sonra askeri istihbarat adına yerel örgütlerde çalışmak üzere serbest bırakıldı.
es Sanameyn şehrinde, Adel Al-Jaidouri adlı genç bir adam, hem kendisinin hem de oğlunun kurşunla yaralandığı bir suikast girişiminden sağ kurtuldu. Jaidouri da rejimle uzlaşma prosedüründen geçen ve herhangi bir silahlı grup için çalışmayan eski bir Özgür Suriye Ordusu üyesi.
es Sanameyn’de aynı zamanda Basil Al-Falah ve Hala isimli kızı vurularak öldürüldü. Basil, rejimle uzlaştıktan sonra askeri istihbaratta işbirlikçi olmuştu. es Sanameyn aynı zamanda Muhammed Khair Al-Labbad’ın kimliği belirsiz kişilerce öldürülmesine de sahne oldu. Rejimle uzlaşmadan önce Özgür Suriye Ordusu’nda olan Labbad, daha sonra rejim ordusuna katılmış ama tekrar ayrılmıştı.
Abu Ali olarak da bilinen Askeri İstihbarat Komutanı Muhammed al-Lahham da arabasının yakınında patlayan bir bomba suikasti girişiminden sağ kurtulmuştu. Yermuk Ordusu’nda eski bir komutan olan ve 2018 yılında yerinden edilme kafileleriyle birlikte Suriye’nin kuzeyine giden Lahham, 2020’de Dera’ya dönerek Askeri İstihbarat Birimi’ne katıldı.
Tsil kasabasında, eski Özgür Suriye Ordusu komutanı Ibrahim Al-Ruwaisi de kimliği belirsiz kişiler tarafından öldürüldü. Ruwaisi uzlaşma sürecindeydi ve o zamandan beri herhangi bir silahlı çatışmada yer almamıştı.
Dael’den Hassan Kanakri, el Meliha el Şarkiye kasabasından Abdullah Al-Hamidi ve Neva şehrinde hedef alınan ve rejim ordusundan ayrıldıktan sonra Özgür Suriye Ordusu’na katılan Qusay Al-Ubaid gibi rejim ordusunda askerlik hizmetine giden genç erkekler de hedef alındı. Uzlaşma sürecinin ardından askerlik hizmeti için silahlı kuvvetlere geri döndü.
Hamed Al-Daraan da Nahtah kasabasında vurularak öldürüldü. Daraan, kasabada gerçekleşen son uzlaşma sırasında rejimle müzakere eden komitenin bir üyesiydi.
Aktivistler, sadece iki ay içinde 40’tan fazla suikast girişiminin gerçekleştiğini ve hedefteki birçok ismin öldürüldüğünü söylüyor. Ayrıca rejimin, tüm halka ve herhangi bir konuda yoluna mani olan herkese karşı intikam alma yolu olarak bu cinayet dalgasının arkasında olduğunu iddia ediyorlar.
Rejimin istihbarat birimleri yeniden aktif hale geldi ve bu operasyonların bir kısmı muhtemelen rejimle birlikte çalışan ve halkı kışkırtanlardan intikam almaktı.
Nitekim, rejim vilayeti kontrol ediyor ve Dera’yı saran ve felakete dönüşen kaosun baş suçlusuydu. Aynı zamanda Dera’da yaşananlardan ve oradan ayrılan gençlerden en çok yararlanan da yine rejimin kendisiydi.
Kanıtlar açıkça gösteriyor ki Suriye rejimi, Rus ve İranlı müttefikleriyle birlikte,“uzlaşma anlaşmalarını” yerinden edilmiş insanların geri dönüşüne uygun bir ortam oluşturmak için kullanmaktan ziyade, çok az sayıdaki yerel nüfusla birlikte bölgenin tam kontrolünü güvence altına almayı amaçlıyor. Öyle ki güneyde uygulanan model ve bunun yarattığı etkiler, Rusya ve Suriye rejiminin İran’ın desteğiyle düzenlediği uzlaşı modelinin bölgede barış ve istikrara kavuşmaktan çok uzak olduğunu bir kez daha kanıtlamaktadır.
Kapak fotoğrafı: Haziran 2019’da Daraa’nın batı kırsalında yerleştirilmiş bir IED tarafından havaya uçurulan bir askeri araç. Kredi: Horan Serbest Ligi – Tajjamoua Ahara Houran.